Braveheart

In 1995 kwam dit gigantische epos over de Schotse vrijheidsstrijder Williams Wallace uit.
Voor superster Mel Gibson, die zowel regisseerde, produceerde, het scenario schreef én de titelrol op zich nam, was dit de grote titel voor zijn doorbraak als regisseur. De film heeft eigenlijk alles wat een hollywood-historisch drama moet hebben: gigantische veldslagen, die cinematografisch ver hun tijd voorbij waren en in Gladiator, 5 jaar later werden geevenaard, een sterk liefdesverhaal, onvergetelijke personages en een held, die tegen wil en dank, het opneemt tegen een overmacht.

Over de uitmuntende acteerprestaties van vooral Gibson en McHoogan is geen woord aan gelogen, en ook de stijl waarmee alles tot in de details is uitgebeeld is prima in orde. Hoewel de film historisch incorrect is, kreeg Gibson, net als in zijn latere films alleen (Apocalypto en The Passion of Christ) kritiek kreeg op de bloederigheid en andere expliciete beelden. Gibson is hoe dan ook welverdiend naar huis gegaan met de oscars voor Beste Film, en beste regie, beste geluidsmix en cinematografie. Een van de weinigen die voor de film het prestgeuze beeldje niet mee naar huis mog nemen was meestercomponist James Horner.

Onverdiend? Verdiend? Misschien wel een beetje van beiden. De genimineerde waren bijna allen goede kanshebbers: John Williams met zijn Nixon, James Horner met zijn Apollo 13 én Braveheart, Luis Bacalov voor The Postman en Patrick Doyle voor zijn Sense and Sensibility. Als het aan mij had gelegen had de goede score van The Postman het niet gewonnen van Braveheart. Horner nam echter zijn ''wraak'' in 1998, toen ook hij met een beeldje naar huis ging, die deel uitmaakte van de prijzenregen van Titanic.

De score voor Braveheart is namelijk fnatastisch. Het bevat een warm, en mooi hoofdthema, en is in staat om actief, liefdevol, triest, vredelievend en zelfs donker in de film en score terug te keren. De score is er doordrenkt van, wat de soundtrack alleen maar goed doet. Naast dat thema heb je natuurlijk ook nog het vrijheidsthema, dat zowel victorieus als gepassioneerd, is, en eigenlijk iets mooier is dan het hoofdthema. Het komt niet zo vaak voor, maar als het dat doet, is het goed voor kippenvel.

De romantiek is vertegenwoordigd door zowel het hoofdthema, als het weelderige liefdesthema, dat in zijn eenvoud zo mooi wordt gemaakt. Het keert enkele keren terug, maar op zijn mooist in The Secret Wedding en de finale, genaamd 'Freedom'/The execution Bannockburn.

De Main Title is vaak gespeeld door, hoe kan het ook anders, doedelzakken, bagpipes, hoe je het ook wilt noemen. Dit wordt om eerlijk gezegd, soms een beetje té. Overmatig doedelzak gebruik doet zelfs deze score, verhalend over de Schotse strijd tegen de Engelse overheersing, wat schade toe. Soms is het echter ook heel leuk: The Legend Spreads is vrolijk, en weet je helemaal op te beuren, een laatste vrolijke noot voor het zwaardere werk. Doedelzakken overheersen hier perfect.

Ook is er naturlijk ok de actie. Net zoals Zimmer, Gregson-Williams en Shore voor hun veldslagen daarna deden, zijn deze takes volledig volgegoten met epische, grootse muziek.
Maar waar Zimmer's kwaliteit de perfecte balans tussen percussie en blazers zijn, Gregson-Williams iets intiems toevoegd door strijkers, en Shore veel gebruikt maakt van koor en solisten, is er ook opvallend veel stilte te horen in de film tijdens de veldslagen. Een ongekende spanningsopbouw, met prachtige blazers is te horen in The Battle of Striling. De track ervoor, 'Sons of Scotland', is geen actiemuziek, maar emotionele, hoopgevende muziek, en een van de betere tracks op de cd: Het hoofdthema en en de muziek die de strijd voor vrijheid symboliseert worden prachtig gespeeld door strijkers en verschillende houtblazers.

Voordat deze recensie wordt afgesloten noem ik toch nog even 'Freedom'/The execution Bannockburn, die voor velen, terecht, het hoogtepunt op het album is. Niet gek ook, de muziek begeleidt de ingrijpendste, en meest trieste scene in de film. Terwijl Wallace wordt gemarteld, smeken zijn vrienden en het publiek dat de excecutie is komen bekijken, om Wallace' af te maken zodat de man geen pijn meer heeft. Voor Wallace dat meemaakt, schreeuwt hij in plaats van het woord ''Mercy'', het woord ''Freedom''. De track begint rustig, en triest, een beetje hetzelfde als in Sons of scotland. Iets later is er daar het vrijheids thema dat glorieus, groots en meeslepend klinkt. De strijkers maken er een emotioneel stuk van, wat je kippenvel geeft. Erna horen we het vrouwenkoor dat het liedesthema zing. Erna klinken de houtblazers, die het het hoofdthema zachtjes spelen. Maar dan steeds harder, om af te sluiten met een krachtig stuk dat zowel doedelzakken, als strijkers als blazers bevat. Prachtig.

Of Braveheart de beste score van Horner is, valt te betwijfelen: de man heeft ook Aliens, Apollo 13, Legend of the Falls, Willow en The Land before Times gemaakt, en is voorlopig nog niet klaar met zijn werk. Toch is dit een prachtscore, die niet te onderschatten valt, en naast de prachtige thema's soms wat moet inleveren aan overmatig doedelzak gebruik, maar toch een van Horner's betere werken is en blijft.